Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Amal Clooney verscheen in een mint-groene onderjurk bij de première van Ticket to Paradise, een film van George Clooney, met wie zij is getrouwd. Deze slip dress was volgens de Amerikaanse Vogue heel slinky („Amal Clooney geeft de slinky slip dress een rode-loper-gevoel”) en je hoeft niet te weten wat slinky betekent om toch te begrijpen hoe de jurk haar stond.

„Het is niet duidelijk”, schreef Vogue verder, „of de jurk van Amal vintage is of vers van de catwalk komt, maar het zou ons niet verbazen als het eerste het geval is. De advocaat en mensenrechtenactivist doet graag jurken uit het archief herleven, ze heeft vintage stukken gedragen van onder anderen Christian Dior, Bill Blass en Versace.”

Met dit moraliseren van de onderjurk stonden we met beide benen midden in de moderne tijd, waarin alles, van kunst tot wetenschap, aan de gesel van de moraal is onderworpen. Wie een jurk voor de tweede keer draagt, of beter nog, wie de jurk van een ander draagt, doet iets op een fundamenteel vlak goed. „Haar gouden tasje, diamanten sieraden en puntige schoenen maakten het beeld af. Amal faalt nooit op de rode loper.”

Wie zou veronderstellen dat het slecht gaat met de wereld, leest de verkeerde kranten. In de wereld van de onderjurk is er geen probleem dat niet kan worden opgelost met een oude sjaal of een accessoire dat nog van iemands moeder is geweest. Koningin Máxima was op Prinsjesdag te zien in een gerecyclede ijsgrijze japonmantel met wikkelsjaal die was gemaakt van synthetisch rubber, opdat wij daar allemaal een voorbeeld aan zouden nemen.

Op haar recente reis naar de Verenigde Staten droeg onze koningin nota bene een eerder gedragen jurk, groen plissé, en daarmee bezocht zij Google. In haar natuurgroene plisséjurk met bloesemtakjes besprak zij de klimaatambities van Google en de betekenis van Big Tech voor Nederland, en alles was goed met de wereld. Denk nu niet dat ik hier de spot mee drijf: als je het klimaat dan toch met Google bespreekt, kun je er maar het best een frisgroene jurk bij dragen.

Er is überhaupt geen reden de spot te drijven met het recyclen en de circulaire japon. De kledingindustrie is vervuilender dan de luchtvaart en de zeevaart tezamen en daar mag je ’s morgens bij het aankleden best eens aan denken. Des te verheugender dat in de Europese koningshuizen, zoals ik ergens las, „gedeelde garderobes helemaal happening” zijn. Smaragden van grootmoeder, een diadeem van een tante, een jurk van drie seizoenen geleden.

Aan de andere kant vraagt de ijverige lezer van het cultuurnieuws zich af of alles in het leven gemoraliseerd dient te worden. Zijn er geen domeinen die buiten het bereik van de waardendiscussie vallen, die autonoom zijn en zonder zonde, die onbevlekt en wild zijn, zoals schoonheid? En geldt die schuldeloze status van het schone dan misschien ook voor de strapless jurk, indien die lovertjes heeft en geschulpte details als de glitterstaart van een zeemeermin? Of moet zo’n jurk dan minstens vintage zijn?

Hier zit ik met twee truien over elkaar heen te werken, met de verwarming op 15 graden, in Engeland is een koning aangetreden wiens oude auto wordt aangedreven door restjes witte wijn en kaas. „Mijn oude Aston Martin, die ik al 51 jaar heb”, zei Charles vorig jaar tegen de BBC, „rijdt, moet je nagaan, op overgebleven witte wijn en wei uit de kaasmakerij.” Nooit gooit de koning kleren of schoenen weg. „Koop eenmalig, koop goed” luidt zijn adagium. Hij overweegt de productie van kleren uit brandnetels.

En zo komt het ongetwijfeld echt goed met de wereld. We zullen ons kleden in hout en oude jurken, het huis warm stoken met jenever en jam, we zullen onze zwaarden omsmeden tot ploegscharen. Maar het zou pas helemaal prachtig zijn als we zouden upcyclen en niet downcyclen. Niet de oorspronkelijke materialen in een mindere rol terug laten komen, maar ze verrijken en optillen. Upcyclen, zegt kledingontwerpster Tess van Zalinge in het Bulletin van de Nederlandse Kostuumvereniging, is iets op hoger niveau brengen. „Van een oude theedoek een couturejurk maken.”

De zeilen van oorlogsschepen omtoveren in bruidsjurken. Deadstock (afval van de mode-industrie dat ligt te verstoffen op zolder) laten opfladderen als vlinderdassen. De wereld niet armetieriger maar weelderiger maken.

Schoonheid zal in de kou van de komende winter onmisbaar zijn en het beste nieuws dat ik in deze veelbewogen week las, was dat Amal Clooney, adviseur van het Strafhof in Den Haag, samen met Wopke Hoekstra op pad tegen Russische oorlogsmisdadigers, zojuist is gespot in de meest sexy laarzen van het seizoen. Mij stelde dat op een tegelijk wilde en beschaafde, tegelijk geciviliseerde en ongeciviliseerde manier diep gerust.

Stukken die je helpen om je leven fijner en je carrière beter te maken

Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt. U kunt ons ook anoniem een tip geven.